Stres. Jak działa i czy zawsze jest zły?

Ze względu na szybki tryb życia, nieustanne zmiany pojawiające się w naszym życiu i oczywiście covid-19 coraz częściej dotyka nas stres. Towarzyszy nam niemal każdego dnia i podstępnie rośnie, sprawiając nam coraz większy ból.

Stres dzielimy na pozytywny i negatywny. Pozytywny powoduje u człowieka wzrost adrenaliny i pobudza do walki, co pomaga nam stawić czoła sytuacji. W tym przypadku stres działa najczęściej motywująco, pomaga nam się zmobilizować, wykonać zadanie na czas lub w szybkim czasie przyswoić duży materiał np. przed egzaminem. Czasem jednak stres występuje w naszym życiu zbyt często i intensywnie. Powoduje wtedy zniszczenia w naszym organizmie co prowadzi do różnych chorób i dolegliwości.  W takim przypadku mamy do czynienia ze stresem negatywnym. Istnieją jednak jeszcze inne rodzaje.

STRES CHRONICZNY

Najczęściej występuje u osób, które odczuwają stres długoterminowo. Każda osoba jest inna i w inny sposób doświadcza komplikacji występujących w jej życiu. Czasem wystarczy kłótnia z partnerem lub zbyt wiele obowiązków w pracy. Jeśli te i podobne sytuacje trwają długo, organizm się buntuje i powoduje szkody. W takim przypadku organizm tworzy nadmiar hormonów stresowych, w tym epinefrynę, norepinefrynę i kortyzol. Reakcja organizmu na stres staje się nienormalna, a mechanizm stresu nigdy nie zostaje wyłączony.

W takich przypadkach człowiek zaczyna zapadać na choroby związane z układem odpornościowym, odczuwa ciągłe zmęczenie, problemy z ciśnieniem, częste przeziębienia oraz zniechęcenie i przeciążenie emocjonalne. Częstym sygnałem, że coś jest nie w porządku są problemy ze snem. Może to być bezsenność, nadmierna senność lub koszmary. Warto regularnie obserwować poziom i jakość swojego snu, żeby móc zareagować w odpowiednim momencie.

STRES TRAUMATYCZNY

Ma związek z poczuciem strachu o bardzo wysokim natężeniu. Często pojawia się w sytuacjach zagrożenia życia lub fizycznej integralności. Ciekawym przykładem zaliczającym się do stresu chronicznego jest PTSD czyli zespół stresu pourazowego. Cierpią na niego np. ludzie którzy doznali krzywd w dzieciństwie. Stres ten utrzymuje się przez wiele lat a czasem nawet przez całe życie. Najczęstsze objawy to odczuwanie ciągłego zmęczenia, koszmary nocne lub bezsenność, napady złości, agresja lub czasem nawet myśli samobójcze. Ważne jest, aby osoba cierpiąca na PTSD nie była pozostawiona sama sobie, należy skierować ją do specjalisty oraz zadbać o jej samopoczucie.

STRES OSTRY

To stan szoku lub kryzysu, który pojawia się po doświadczonej traumie. Nazywany jest też ASD, występuje zazwyczaj od razu po negatywnym doświadczeniu i trwa od kilku minut do kilku godzin lub nawet dni. Objawami takiego stresu są zaburzenia orientacji, brak kontaktu z otoczeniem i trwanie w nierzeczywistym świecie. Często występują zaniki pamięci, człowiek wyrzuca ze świadomości to co się stało i czuje się zagubiony. Takie sytuacje powodują wysoki poziom lęku co pogorsza sprawę.

Osoby doświadczające stresu ostrego mogą mieć nieprzewidywalne odruchy lub może paraliżować ich strach. W takim sytuacjach należy bardzo pilnować pokrzywdzonych osób i być przygotowanym na każdy scenariusz. Jeśli to możliwe należy przeprowadzić szybką interwencję kryzysową czyli nawiązać kontakt z poszkodowanym, poświęcić mu uwagę i wysłuchać go. Należy również ułatwić mu rozładowanie napięcia i lęku. Najcenniejsze jest uspokojenie osoby pokrzywdzonej od razu na miejscu zdarzenia. Jest to bardzo ważne ponieważ taki stres może się przerodzić w stres traumatyczny.

FAZY STRESU

Wyróżniamy trzy fazy stresu: alarmowa, przystosowania i wyczerpania. Faza alarmowa to czas, w którym organizm się mobilizuje do podjęcia decyzji w sytuacji zagrożenia. Dzięki temu organizm wie czy atakować, bronić się czy uciekać. Faza przystosowania to moment, w którym organizm dostosowuje się do danej sytuacji. Akceptuje ją lub stawia jej czoła. Ostatnią fazą jest wyczerpanie. To ostatni cykl, w którym energia zostaje wyczerpana, wskutek nieprzystosowania się organizmu do przewlekłego stresu i załamania odporności na stresor.

STYLE RADZENIA SOBIE ZE STRESEM

Są trzy najczęstsze style radzenia sobie ze stresem. Pierwszym z nich jest styl skoncentrowany na zadaniu. Człowiek skupia się głównie na podjęciu działania dzięki, któremu rozwiąże problem i zmieni aktualną sytuację. Kolejną opcją jest styl skoncentrowany na emocjach. Ten styl jest charakterystyczny dla osób, które preferują analizę zamiast czynu lub tzw. myślenie życzeniowe.  Człowiek skupia się przede wszystkim na przeżywanych emocjach takich jak złość, poczucie winy i przeżywane napięcie oraz  na obniżeniu tego napięcia, który towarzyszy stresującej sytuacji. Ostatnia metoda to unikanie lub wypieranie. Człowiek nie przyjmuje do wiadomości myśli o problemie, nie przeżywa go i nie angażuje się w próbę rozwiązania problemu. Często angażuje się w rzeczy poboczne takie jak zakupy, sprzątanie lub oglądanie telewizji.

ROZŁADOWANIE STRESU

Najlepszym sposobem na rozładowanie stresu jest pozbycie się stresosa. Może być to zmiana pracy, aktualnej sytuacji życiowej lub odseparowanie się od osób nas stresujących. Możemy również zwiększyć odporność i umiejętność radzenia sobie ze stresem, którego nie udało się usunąć lub w przypadku poważnego stanu, udać się do specjalisty.  Inna metoda, która pomaga na pozbycie się stresu to śmiech. Działa on rozluźniająco i dotleniająco. Również sport, zdrowe odżywianie i masaże są pomocne. Serdecznie polecam Życie bez stresu – Charlotte Watts jeśli chcecie zgłębić temat. 

Jeśli brakuje Wam motywacji do walki ze stresem gorąco polecam: https://werik.pl/motywacja-co-jak-i-kiedy/

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *